Klinik Psikolojide Deneysel Araştırmalar Laboratuvarı 2017 yılında Doç. Dr. Müjgan İnözü Mermerkaya tarafından kurulmuştur. Laboratuvarın temel amacı ağırlıklı olarak kaygı bozuklukları, daha spesifik olarak Obsessif-Kompulsif Bozukluğa (OKB) yönelik deneysel çalışmaların yürütülmesidir. Laboratuvarda yüksek lisans ve doktora tez araştırmaları da yürütülmektedir. Son dönemde yapılmış araştırmalara “Rıza Dışı Öpüşme Senaryolarında Nötralizasyon Türünün Zihinsel Kirlenme ve OKB Semptomlarına Etkisinin Cinsiyetler Arası İncelenmesi: Üniversite Örnekleminde Deneysel Bir Çalışma” ve “Zihinsel Bulaşma, Dindarlık, Kendini Affetme, Suçluluk ve Düşünce Eylem Kaynaşmasının Obsesif Kompulsif Bozukluk Semptomlarıyla İlişkisinin İncelenmesi: Üniversite Öğrencilerinde Deneysel Bir Çalışma” örnek gösterilebilir.
HÜ Bilimsel Araştırmalar Birimi tarafından desteklenen ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Öğretim Üyesi Ufuk Çelikcan işbirliği ile gerçekleştirilen SHD-2017-15696 projesi kapsamında, laboratuvar bünyesinde sanal gerçeklik uygulama laboratuvarı kurulmuştur. Sanal gerçeklik çeşitli yazılım ve donanımlar (sanal gerçeklik gözlüğü vb.) aracılığıyla kullanıcının sanal olarak kurgulanmış bir ortamda bulunduğu algısını yaratma sürecidir. Sanal gerçeklik eğitim, değerlendirme, tedavi gibi alanlarda giderek daha yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. Psikoterapide kullanılan tekniklerden biri olan maruz bırakmanın sanal gerçeklik ortamında uygulanması zaman, emek ve maliyet bakımlarından tasarruf edilmesini sağlayabilir ve maruz bırakmanın olası risklerini en aza indirebilir. Yürütülen proje kapsamında, sanal ortamda çeşitli görevlere maruz kalmanın kaygı, tiksinme ve el yıkama gereksinimini tetiklemede ve azaltmada etkili olup olmadığını inceleyen bir araştırmalar yürütülmüştür.
Laboratuvarda ayrıca OKB’nin bilişsel modeline yönelik uluslararası projeler yürütülmektedir. İstem dışı olumsuz düşüncelerin kültürler arası boyutuna ilişkin çok uluslu sistematik araştırmaların kısıtlı olması ve bu araştırmaların hepsinde özbildirim ölçeklerinin kullanılmış olması sosyokültürel yapı, alışkanlıklar, değerler, tutumlar bakımından farklılık gösteren ülkelerin katılımıyla gerçekleştirilecek geniş kapsamlı bir araştırma projesinin yapılandırılmasını gerekli kılmıştır. Bu amaç doğrultusunda 2004 yılında, 11 farklı ülkeden OKB konusundaki çalışmalarıyla tanınan 17 bilim insanının bir araya gelmesiyle, girici korkunun bilişsel bileşenlerini araştırmak üzere uluslararası bir araştırma konsorsiyumu (Research Consortium on Intrusive Fear [RCIF]) oluşturulmuştur. RCIF Kuzey Amerika, Avrupa, Asya, Orta Doğu ve Avustralya’yı temsil eden 11 ülkeden, 16 farklı şehirden 15 psikolog ve 2 psikiyatristten oluşmaktadır. Dr. Wong (Çin, Hong Kong), Dr. İnözü (Türkiye), Dr. Shams (İran) ve Dr. Doron (İsrail) Ortadoğu ve Asya ülkelerini; Dr. Clark, Dr. Radomsky ve Dr. Purdon (Kanada) Kuzey Amerika Atlantik ülkelerini; Dr. Abramowitz ve Dr. Coles Amerika Birleşik Devletleri’ni; Dr. Moulding ise Avusturalya’yı temsil etmektedir. Beş Avrupa ülkesini ise Dr. Bouvard (Fransa), Dr. Simos (Yunanistan), Dr. Sica ve Dr. Ghisi (İtalya); Dr. Belloch, Dr.Garcia-Soriano ve Dr. Alanso (İspanya) temsil etmektedir. Araştırma ekibi periyodik tarihlerde bir araya gelerek (örn. 2006 Paris, 2007 Barselona, 2011 Cordoba, 2012 Montreal) ilk olarak “Zihinde İstem Dışı Beliren Düşünceler Uluslararası Görüşme Formu’nu (ZİDDUGF, International Intrusive Thoughts Interview Schedule)” geliştirmiş ve ülkemizin de içinde bulunduğu 13 farklı ülkede 777 katılımcı ile geniş kapsamlı bir kültürler arası çalışma yürütmüştür (Clark vd., 2014; Moulding vd., 2014; Radomsky vd., 2014). Bu ilk araştırmanın temel amacını, yapılandırılmış bir görüşme formu ile birebir görüşme tekniği kullanılarak istem dışı olumsuz düşüncelerin içeriğinin, yorumlanmasının, kontrol edilmesine ilişkin önemin ve kontrol çabalarının kültürel normlardan ve değerlerden nasıl etkilendiğinin niceliksel ve niteliksel verilerle incelenmesi oluşturmuştur. Prof. Dr. Müjgan İnözü bu araştırma ekibinin aktif araştırmacısıdır ve Türkiye’nin yürütülen uluslararası projelerde aktif olarak yer almasını sağlamaktadır. Uluslararası araştırma ekibinin üyeleri 2017 yılında HÜ BAP birimi desteği ile üniversitemize gelmiş, “OKB’de Kültürlerarası Çalışmalar ve Güncel Tedavi Yaklaşımları Sempozyumu” çerçevesinde konuşmalar yapmış ve çalışma grupları yürütmüştür. Laboratuvarın uluslararası iş birliği ile son olarak “Trans-Diagnostic Features of the Intrusive Thoughts Using Questionnaire of Unpleasant Intrusive Thoughts-QUIT” araştırma projesi yürütülmüş ve yayına dönüştürülerek basılmak üzere gönderilmiştir.
Laboratuvarda ayrıca TUBİTAK destekli “İstem Dışı Olumsuz Düşünceler Nasıl Klinik Obsesyonlara Dönüşmektedir? Obsesif-Kompulsif Bozukluk, Diğer Kaygı Bozuklukları ve Normal Örneklem Gruplarının Görüşme Tekniği ile Karşılaştırılması” başlıklı bir araştırma projesi yürütülmüştür. Bu araştırma projesinde bütün bu kısıtlılıklar hedef alınarak, OKB tanısı almış (Klinik Grup), diğer kaygı bozuklukları tanısı almış (Klinik Kontrol Grubu) ve herhangi bir psikiyatrik tanı almamış sağlıklı yetişkin (Kontrol Grubu) örneklem gruplarındaki istem-dışı girici düşüncelerin görüşme tekniği kullanılarak değerlendirilmesi ve istem-dışı düşüncelerin patolojik obsesyonlara dönüşmesinde rol oynayan faktörlerin OKB’nin bilişsel modelleri çerçevesinde incelenmesi amaçlanmıştır.
KPDAL etkinlikleri iki amaç kapsamında yürütülmektedir:
1) Araştırma-Geliştirme (AR-GE):
Ruhsal bir bozukluk tanısı olan ve olmayan bireylerde klinik psikoloji bakış açısıyla bilişsel, duygusal ve davranışsal süreçleri etik ilkelere bağlı kalarak deneysel araştırmalarla incelemek.
Yapılan araştırmalarda olanaklar çerçevesinde farklı bilim dallarından ve teknolojilerden yararlanmak.
Klinik psikoloji araştırmalarında ve alan uygulamalarında kullanılabilecek geçerli ve güvenilir ölçüm araçları geliştirmek ve uluslararası kabul görmüş ölçeklerin Türkçe uyarlamalarını yapmak.
2) Eğitim ve Toplantılar Düzenleme:
Alanında yetkin ve deneyimli araştırmacı ve uygulayıcıların, eğitimci veya konuşmacı olarak katkı sağladığı ulusal veya uluslararası toplantılar ve eğitimler düzenlemek.